De Piramide van Maslow, of behoeftepiramide van Maslow, is een theorie waarmee behoeften van consumenten verklaard kunnen worden. De theorie is gebaseerd op het idee dat ieder mens eerst bepaalde basisbehoeften heeft. Pas als de eerste behoeften zijn behaald, zal de consument behoefte of de ruimte hebben om de volgende fase te realiseren.
Omdat het model van Maslow de vorm van een piramide heeft wordt de theorie de Piramide van Maslow genoemd.
De piramide van Maslow kent 5 fasen. Straks geven we per fase een uitleg en enkele voorbeelden:
- De eerste basisbehoefte zoals eten, lucht en water – Maslow noemt dit de fysiologische behoeften of primaire biologische behoeften.
- De tweede fase in de behoeftepiramide van Maslow is bestaanszekerheid. Hier vallen zaken als veiligheid en zekerheid onder.
- De derde fase is definieert Maslow als sociaal contact, zeg maar vriendschap en liefde.
- De vierde fase is waardering, erkenning en zelfrespect, dus hoe anderen over jou denken.
- De laatste fase is zelfontplooiing.
Uitleg en voorbeelden eerste basisbehoefte Maslow piramide
De eerste basisbehoefte in de Piramide van Maslow zijn de primaire biologische (fysiologische) behoeften. Hier doelt Maslow op de eerste levensbehoeften zoals water, eten en zuurstof. Als je deze eerste levensbehoeften nauwelijks voor handen zijn, zoals in de derde wereld soms het geval is, dan heeft de consument geen behoefte aan zaken in de andere fasen van de piramide.
Uitleg en voorbeelden tweede fase Maslow piramide
De tweede fase in de Maslow Piramide is ook nog een basale behoefte, namelijk bestaanszekerheid in de vorm van veiligheid en zekerheid. Als de levensstandaard in een land of gebied hoog genoeg is dat de meeste mensen in hun eerste basisbehoeften kunnen voorzien, dan zal de volgende stap zijn te zorgen voor veiligheid en zekerheid. Een belangrijk onderdeel van de veiligheid wordt gegarandeerd door een woning.
In sommige culturen zal de consument hier zelf voor moeten zorgen, bijvoorbeeld door een huis te bouwen, zich te bewapenen, te sparen of te verzekeren. In andere culturen zal de overheid (in ieder geval voor de zwakkere in de samenleving) een groot deel van deze fase in de Piramide van Maslow verzorgen.
Uitleg en voorbeelden derde fase Maslow piramide
De derde basisbehoefte in de piramide van Maslow zijn sociale behoeften. Als de consument genoeg te eten en te drinken heeft en een bepaalde basiszekerheden en veiligheid geniet, dan zal volgens Maslow de volgende behoefte sociaal contact, oftewel liefde en vriendschap zijn. Deze fase wordt ook wel saamhorigheid genoemd.
Uitleg en voorbeelden vierde basisbehoefte Maslow piramide
De vierde behoefte in de piramide van Maslow is waardering en erkenning, waardoor je meer zelfrespect krijgt. De theorie is dat, als een consument vriendschap en of liefde heeft, genoeg te eten en voldoende veiligheid ervaart, hij dan pas de mogelijkheid heeft om waardering en erkenning na te streven. In deze fase van de Piramide van Maslow heeft de consument dus voldoende ruimte om ervoor te zorgen dat hij of zij door een groep geaccepteerd wordt. Dat is bijvoorbeeld ook alleen mogelijk als je voldoende vrije tijd hebt om vriendschappen te kunnen onderhouden.
Uitleg en voorbeelden vijfde basisbehoefte Maslow piramide
De vijfde en hoogste fase in de Piramide van Maslow is zelfontplooiing. Dat wil zeggen dat je voldoende tijd en geld hebt om jezelf te ontwikkelen als mens.
Een voorbeeld hoe je dit zou kunnen doen door iets te lezen of te studeren. Het merendeel van de consumenten zal echter eerder waardering en zelfrespect proberen af te dwingen door modieuze kleding te dragen of een bepaald type auto te rijden.
Uitleg nut Piramide van Maslow
Wat kun je precies met de Piramide van Maslow? Van oorsprong is de Piramide van Maslow een sociologisch model, maar zoals je in de uitleg en voorbeelden hierboven hebt kunnen opmaken wordt de theorie ook veel gebruikt door economen. Het verklaren van behoeften is handig voor marketeers, bedrijfskundigen en economen om rekening mee te houden.
De Piramide van Maslow is natuurlijk heel zwart wit. Je denkt al heel snel aan de derde wereld waar bepaalde basisbehoeften niet aanwezig zijn. Toch is het zo dat bijvoorbeeld in crisistijd de Piramide van Maslow heel goed gebruikt kan worden om te verklaren dat het consumentenvertrouwen daalt omdat consumenten bijvoorbeeld bang zijn om hun baan te verliezen (zekerheid: fase twee van de Maslow piramide). Als de consument minder zekerheid heeft dan zal deze minder geld uitgeven aan zelfontplooiing.
Ook kun je je voorstellen dat bepaalde uitgaven sneller worden geschrapt en daardoor conjunctuurgevoeliger zijn dan anderen. Een basisbehoefte als eten zal misschien op bezuinigd worden, maar de vraag zal nooit helemaal wegvallen. Dat ligt anders bij bepaalde luxegoederen.
